Listopad to miesiąc, w którym większość sezonu pylenia roślin w Polsce już się kończy. Dla wielu alergików oznacza to pewne „oddech” od uciążliwych pyłków drzew i roślin zielnych. Jednak nie oznacza to braku zagrożenia – w tym okresie szczególne znaczenie mają zarodniki grzybów pleśniowych i alergeny wewnątrzdomowe. Poniżej kalendarz z najczęściej występującymi alergenami w listopadzie, uwzględniający podział na regiony Polski.
Sprawdź nasz kalendarz alergika.
| Alergen | PN-Z | PN-W | CENTRUM | PD-Z | PD-W |
|---|---|---|---|---|---|
| Cladosporium (zarodniki zewnętrzne) | |||||
| Alternaria (zarodniki zewnętrzne) | |||||
| Roztocza kurzu domowego (wewnątrz pomieszczeń) | |||||
| Pyłki roślin zielnych / trawy / chwasty |
Co oznacza powyższa tabelka
- Dla większości regionów Polski w listopadzie aktywność klasycznych pyłków roślin zielnych, traw czy chwastów jest bardzo niska lub śladowa.
- Największe ryzyko alergiczne niesie ze sobą obecność zarodników grzybów pleśniowych – szczególnie Cladosporium i w mniejszym stopniu Alternaria.
- W tym czasie alergeny wewnątrzdomowe – takie jak roztocza kurzu domowego oraz pleśnie w mieszkaniach – mogą być równie (lub bardziej) istotne niż pyłki zewnętrzne.
- Warunki meteorologiczne (wilgoć, opady, zalegające liście, brak silnych przymrozków) zwiększają ryzyko dla alergików uczulonych na grzyby pleśniowe.
Zalecenia dla alergików w listopadzie
- Choć sezon pylenia większości roślin się kończy, warto nie lekceważyć objawów – jeśli utrzymują się lub nasilają, rozważ uczulenie na grzyby pleśniowe lub roztocza.
- Utrzymuj wnętrze mieszkania dobrze wentylowane, usuń wilgoć, zalegające liście przy domu, zadbaj o regularne czyszczenie miejsc, gdzie może rozwijać się pleśń.
- Wybieraj dni na wietrzenie mieszkania, gdy wilgotność i opady są niskie – po opadach często obserwuje się wzrost zarodników grzybów.
- Jeśli spędzasz dużo czasu w pomieszczeniach, zadbaj o filtrację powietrza, czyste materace, ograniczenie dywanów i pluszaków – mogą sprzyjać roztoczom.
- Alergicy uczuleni na konkretne pyłki – nawet jeśli ich stężenie jest niskie – powinni monitorować swoje objawy i, jeśli wskazane, utrzymać terapię lub profilaktykę alergiczną.
Zobacz także:
Październik: co teraz pyli w Polsce? (sprawdzone regionami)
Typowe objawy jesienno-zimowe dla alergików
Choć listopad kojarzy się raczej z końcem sezonu pylenia, wielu alergików właśnie wtedy zaczyna odczuwać ponowne nasilenie dolegliwości. Winne temu są grzyby pleśniowe, roztocza kurzu domowego oraz zanieczyszczenia powietrza typowe dla sezonu grzewczego. Wraz z nadejściem chłodów spędzamy więcej czasu w zamkniętych pomieszczeniach, gdzie powietrze jest suche, ciepłe i pełne mikroskopijnych cząstek drażniących błony śluzowe.
Do najczęstszych objawów należą: nieustający katar, uczucie zatkanego nosa, kichanie, świąd oczu i gardła, a także suchy kaszel nasilający się w nocy lub rano po przebudzeniu. Wiele osób skarży się też na spadek koncentracji, senność i ogólne zmęczenie, wynikające z przewlekłego stanu zapalnego błon śluzowych.
Alergia w chłodnych miesiącach bywa mylona z przeziębieniem, ponieważ objawy są podobne, lecz utrzymują się dłużej i nie towarzyszy im gorączka. Charakterystyczne jest też to, że objawy nasilają się w ogrzewanych pomieszczeniach i łagodnieją na świeżym, chłodnym powietrzu. Dla osób uczulonych na roztocza problemem jest również sezon grzewczy – kurz unoszący się z kaloryferów, dywanów i pościeli, w których te mikroskopijne organizmy czują się najlepiej.
Warto też pamiętać, że listopadowa wilgoć i zalegające liście sprzyjają rozwojowi pleśni na zewnątrz, dlatego spacer po parku, choć zdrowy dla większości osób, może dla alergika oznaczać kolejny napad kichania czy podrażnienia spojówek. Regularne wietrzenie mieszkania, oczyszczacze powietrza i utrzymanie umiarkowanej temperatury w domu to podstawowe sposoby, aby ograniczyć kontakt z alergenami w tym okresie.
FAQ – najczęstsze pytania alergików w listopadzie
1. Czy w listopadzie coś jeszcze pyli w Polsce?
Tak, choć stężenie pyłków jest bardzo niskie. Najczęściej w powietrzu utrzymują się zarodniki grzybów pleśniowych, takich jak Cladosporium i Alternaria.
2. Dlaczego objawy alergii nasilają się, gdy na dworze jest zimno?
W okresie grzewczym spędzamy więcej czasu w zamkniętych pomieszczeniach, gdzie gromadzi się kurz, roztocza i pleśnie. Suche, ciepłe powietrze dodatkowo podrażnia błony śluzowe.
3. Jak odróżnić alergię od przeziębienia jesienią?
Przeziębieniu często towarzyszy gorączka i ból gardła, a objawy mijają po kilku dniach. Alergia utrzymuje się dłużej, powodując uporczywy katar, świąd nosa i oczu.
4. Czy w listopadzie można jeszcze uczulić się na trawy lub chwasty?
Niektóre resztki pyłków mogą unosić się lokalnie po suchych dniach, ale są to śladowe ilości – praktycznie nie powodują już objawów.
5. Jakie alergeny dominują w listopadzie?
Najczęściej występują zarodniki pleśni, roztocza kurzu domowego oraz alergeny zwierząt – szczególnie w pomieszczeniach zamkniętych.
6. Czy wietrzenie mieszkania pomaga alergikom jesienią?
Tak, ale najlepiej robić to w suche, chłodne dni. Po deszczu i przy wysokiej wilgotności stężenie zarodników grzybów może wzrosnąć.
7. Czy oczyszczacz powietrza pomaga zimą w walce z alergią?
Tak, urządzenia z filtrem HEPA skutecznie wychwytują pyłki, kurz, sierść i zarodniki pleśni, znacząco poprawiając jakość powietrza.
8. Czy roztocza giną zimą?
Nie – w sezonie grzewczym mają idealne warunki: ciepło i wilgoć w pościeli oraz tapicerce. Dlatego warto często prać i wietrzyć sypialnię.
9. Jakie naturalne sposoby łagodzą objawy alergii jesiennej?
Pomaga regularne sprzątanie, odkurzanie odkurzaczem z filtrem HEPA, używanie jonizatorów, a także inhalacje solą fizjologiczną i nawilżanie powietrza.
10. Czy warto wykonać testy alergiczne jesienią?
Tak, to dobry moment – większość sezonowych pyłków ustępuje, więc wynik nie jest zaburzony, a lekarz może dobrać odpowiednie leczenie lub odczulanie przed kolejnym sezonem.
