Wielu ogrodników donosi, że dopiero połączenie dwóch substancji czynnych – boskalidu (267 g/kg) i piraklostrobiny (67 g/kg) – realnie spowolniło postęp zarazy ziemniaczanej na pomidorach i pozwoliło dokończyć sezon z dojrzewającymi owocami. Poniżej masz kompletny poradnik „co, kiedy i jak”, żeby dać krzakom drugą szansę – bez podawania nazw handlowych, tylko z informacją, jak rozpoznać odpowiedni środek po etykiecie.
O co chodzi w tym duecie?
- Boskalid – inhibitor dehydrogenazy bursztynianowej (grupa SDHI, FRAC 7). Działa wgłębnie/translaminarnie, dobrze „siedzi” w liściu.
- Piraklostrobina – strobiluryna (grupa QoI, FRAC 11). Tworzy barierę ochronną na powierzchni i ogranicza kiełkowanie zarodników.
- Razem: ochrona powierzchni + działanie wgłębne. To nie „magia”, tylko synergia dwóch mechanizmów, która – według relacji ogrodników – zatrzymuje rozlewanie się plam i ciemnienie łodyg, gdy zareagujesz w porę.
Jak znaleźć preparat? Szukaj na etykiecie dwóch pozycji i dokładnych stężeń: boskalid 267 g/kg oraz piraklostrobina 67 g/kg.
Kiedy jest sens walczyć, a kiedy odpuścić?
- Warto walczyć, gdy porażone jest do ok. 30–40% ulistnienia, plamy są świeże, a łodygi nie mają jeszcze rozległych nekroz.
- Rozważ odpuszczenie i sanitarną utylizację, gdy pędy czernieją od nasady, liście zwisają jak „przyschnięte” po całej roślinie, a wilgotna pogoda wciąż sprzyja infekcji. Wtedy nakład pracy i środków może nie mieć już sensu.
Warunki skutecznego oprysku – ściąga
| Element | Optimum | Dlaczego |
|---|---|---|
| Liść | Suchy, czysty | Lepiej trzyma ciecz, mniejsze ryzyko spłynięcia |
| Temperatura | 12–24 °C | Niższy stres i lepsza aktywność substancji |
| Wiatr | < 3 m/s | Dokładne pokrycie, mniejsze znoszenie |
| Czas | Wieczór | Brak ostrego słońca, mniejszy stres, pszczoły poza oblotem |
| Deszcz | Brak opadu 6–8 h po zabiegu | Aby środek zdążył związać się z tkanką |
Protokół ratunkowy – 6 kroków
- Higiena i cięcie
Usuń mocno porażone liście/pędy (nie na mokro). Nie wrzucaj ich na kompost – wynieś poza ogród. - Okno pogodowe
Oprysk rób przy suchym liściu, bez deszczu przez min. 6–8 h po zabiegu, najlepiej wieczorem (mniejszy stres dla roślin, brak słońca). - Dobór środka
Sprawdź etykietę: boskalid 267 g/kg + piraklostrobina 67 g/kg. Upewnij się, że ma rejestrację na pomidora w Twoim kraju oraz na choroby liści, a wszystkie użycia wykonujesz zgodnie z etykietą. - Wykonanie oprysku
Przygotuj ciecz roboczą zgodnie z etykietą. Mieszaj dokładnie. Pokryj całą roślinę (spód liści, międzywęźla). Nie przekraczaj dawek. - Rotacja mechanizmów działania
To duet FRAC 7 + 11. Aby ograniczyć ryzyko odporności, nie powtarzaj w nieskończoność – w programie sezonowym rotuj z innymi grupami FRAC (zgodnie z lokalnymi zaleceniami). - Kontrola i poprawka
Oceń efekt po 5–7 dniach. Jeśli pogoda wciąż sprzyja infekcjom, wykonaj kolejny zabieg – tylko zgodnie z etykietą i rotacją FRAC.
Co dalej z krzakami po oprysku?
- Wietrz uprawę – usuń najniższe liście dotykające ziemi, popraw cyrkulację powietrza.
- Dokarmianie – stawiaj na zbilansowane NPK, a nie „dopalacze”; priorytetem jest odbudowa liścia.
- Podlewanie tylko pod korzeń, bez zraszania liści.
- Monitoruj – nowe plamy? wracaj do rotacji FRAC.
Bezpieczeństwo, prawo i… zdrowy rozsądek
- Etykieta rządzi – rejestracja, dawki, okres karencji (PHI) i prewencji (REI) to podstawa.
- Środki ochrony osobistej: rękawice, odzież robocza, ochrona oczu.
- Nie mieszaj „na oko” – jeśli planujesz mieszać z innym preparatem, wykonaj test słoikowy i trzymaj się zaleceń producentów.
- Zbiór i konsumpcja – owoce zbieraj dopiero po upływie karencji z etykiety środka, którego użyłeś.
5 najczęstszych błędów
- Oprysk „po deszczu” lub tuż przed nim.
- Zbyt mało cieczy – „pryskamy powietrze”, a nie roślinę.
- Brak rotacji FRAC (szybsza odporność patogenu).
- Zostawienie „ognisk” chorych liści na krzaku.
- Podlewanie po liściach w wilgotne wieczory.
Jeśli chcesz ratować sezon zamiast wyrywać krzaki, szukaj preparatu z boskalidem (267 g/kg) i piraklostrobiną (67 g/kg). W połączeniu z higieną plantacji, oknem pogodowym i rotacją mechanizmów działania masz realną szansę zatrzymać zarazę na tyle, by owoce spokojnie dojrzały. To podejście nie jest „super-eko”, ale bywa najbardziej racjonalne, gdy masz dziesiątki krzaków i miesiące pracy włożone w uprawę.
FAQ (dla czytelnika)
1. Jak rozpoznać „ten” preparat?
Po etykiecie: boskalid 267 g/kg + piraklostrobina 67 g/kg. Sprawdź też rejestrację na pomidora i wskazania chorobowe.
2. Czy to działa, jeśli zaraza jest już wszędzie?
Przy bardzo silnym porażeniu efekty będą ograniczone. Najlepiej działa na starcie infekcji i przy dobrym „cięciu sanitarnym”.
3. Po ilu dniach widać różnicę?
Zwykle po 5–7 dniach. Powstrzymanie rozsiewu nowych plam to dobry znak.
4. Ile zabiegów potrzeba?
Zależnie od pogody i presji choroby. Trzymaj się etykiety i rotuj mechanizmy FRAC.
5. Czy można łączyć z miedzią lub innymi środkami?
Tylko jeśli etykiety obu produktów to dopuszczają. Zrób test słoikowy i nie mieszaj „w ciemno”.
6. Czy to „eko”?
To profesjonalne fungicydy. Jeśli szukasz rozwiązań biologicznych – traktuj je jako profilaktykę, a nie ratunek w szczycie epidemii.
7. Kiedy oprysk jest najskuteczniejszy?
Wieczorem, przy suchym liściu, bez deszczu 6–8 h po zabiegu.
8. Czy można jeść pomidory po zabiegu?
Tak, po upływie karencji z etykiety zastosowanego środka.
9. Czy zamknięta szklarnia pomaga?
Tak – mniejsza presja deszczu, ale wietrzenie to konieczność (wilgoć = większe ryzyko infekcji).
10. Co z owocami już porażonymi?
Usuń je z krzaka – są źródłem zarodników i nie „cofniesz” zmian na miąższu.
Przeczytaj także:
Tajemniczy dźwięk w ogrodzie wieczorową porą. Okazało się że to turkuć. Posłuchaj nagrania.
