Dwa składniki, które zatrzymały zarazę ziemniaczaną. NIE wyrzucaj miesięcy pracy

Wielu ogrodników donosi, że dopiero połączenie dwóch substancji czynnych – boskalidu (267 g/kg) i piraklostrobiny (67 g/kg) – realnie spowolniło postęp zarazy ziemniaczanej na pomidorach i pozwoliło dokończyć sezon z dojrzewającymi owocami. Poniżej masz kompletny poradnik „co, kiedy i jak”, żeby dać krzakom drugą szansę – bez podawania nazw handlowych, tylko z informacją, jak rozpoznać odpowiedni środek po etykiecie.

O co chodzi w tym duecie?

• Boskalid – inhibitor dehydrogenazy bursztynianowej (grupa SDHI, FRAC 7). Działa wgłębnie/translaminarnie, dobrze „siedzi” w liściu.
• Piraklostrobina – strobiluryna (grupa QoI, FRAC 11). Tworzy barierę ochronną na powierzchni i ogranicza kiełkowanie zarodników.
• Razem: ochrona powierzchni + działanie wgłębne. To nie „magia”, tylko synergia dwóch mechanizmów, która – według relacji ogrodników – zatrzymuje rozlewanie się plam i ciemnienie łodyg, gdy zareagujesz w porę.

Jak znaleźć preparat? Szukaj na etykiecie dwóch pozycji i dokładnych stężeń: boskalid 267 g/kg oraz piraklostrobina 67 g/kg.

Kiedy jest sens walczyć, a kiedy odpuścić?

• Warto walczyć, gdy porażone jest do ok. 30–40% ulistnienia, plamy są świeże, a łodygi nie mają jeszcze rozległych nekroz.
• Rozważ odpuszczenie i sanitarną utylizację, gdy pędy czernieją od nasady, liście zwisają jak „przyschnięte” po całej roślinie, a wilgotna pogoda wciąż sprzyja infekcji. Wtedy nakład pracy i środków może nie mieć już sensu.

Warunki skutecznego oprysku – ściąga

Element	Optimum	Dlaczego
Liść	Suchy, czysty	Lepiej trzyma ciecz, mniejsze ryzyko spłynięcia
Temperatura	12–24 °C	Niższy stres i lepsza aktywność substancji
Wiatr	< 3 m/s	Dokładne pokrycie, mniejsze znoszenie
Czas	Wieczór	Brak ostrego słońca, mniejszy stres, pszczoły poza oblotem
Deszcz	Brak opadu 6–8 h po zabiegu	Aby środek zdążył związać się z tkanką

Protokół ratunkowy – 6 kroków

1. Higiena i cięcie
   Usuń mocno porażone liście/pędy (nie na mokro). Nie wrzucaj ich na kompost – wynieś poza ogród.
2. Okno pogodowe
   Oprysk rób przy suchym liściu, bez deszczu przez min. 6–8 h po zabiegu, najlepiej wieczorem (mniejszy stres dla roślin, brak słońca).
3. Dobór środka
   Sprawdź etykietę: boskalid 267 g/kg + piraklostrobina 67 g/kg. Upewnij się, że ma rejestrację na pomidora w Twoim kraju oraz na choroby liści, a wszystkie użycia wykonujesz zgodnie z etykietą.
4. Wykonanie oprysku
   Przygotuj ciecz roboczą zgodnie z etykietą. Mieszaj dokładnie. Pokryj całą roślinę (spód liści, międzywęźla). Nie przekraczaj dawek.
5. Rotacja mechanizmów działania
   To duet FRAC 7 + 11. Aby ograniczyć ryzyko odporności, nie powtarzaj w nieskończoność – w programie sezonowym rotuj z innymi grupami FRAC (zgodnie z lokalnymi zaleceniami).
6. Kontrola i poprawka
   Oceń efekt po 5–7 dniach. Jeśli pogoda wciąż sprzyja infekcjom, wykonaj kolejny zabieg – tylko zgodnie z etykietą i rotacją FRAC.

Co dalej z krzakami po oprysku?

• Wietrz uprawę – usuń najniższe liście dotykające ziemi, popraw cyrkulację powietrza.
• Dokarmianie – stawiaj na zbilansowane NPK, a nie „dopalacze”; priorytetem jest odbudowa liścia.
• Podlewanie tylko pod korzeń, bez zraszania liści.
• Monitoruj – nowe plamy? wracaj do rotacji FRAC.

Bezpieczeństwo, prawo i… zdrowy rozsądek

• Etykieta rządzi – rejestracja, dawki, okres karencji (PHI) i prewencji (REI) to podstawa.
• Środki ochrony osobistej: rękawice, odzież robocza, ochrona oczu.
• Nie mieszaj „na oko” – jeśli planujesz mieszać z innym preparatem, wykonaj test słoikowy i trzymaj się zaleceń producentów.
• Zbiór i konsumpcja – owoce zbieraj dopiero po upływie karencji z etykiety środka, którego użyłeś.

5 najczęstszych błędów

1. Oprysk „po deszczu” lub tuż przed nim.
2. Zbyt mało cieczy – „pryskamy powietrze”, a nie roślinę.
3. Brak rotacji FRAC (szybsza odporność patogenu).
4. Zostawienie „ognisk” chorych liści na krzaku.
5. Podlewanie po liściach w wilgotne wieczory.

Jeśli chcesz ratować sezon zamiast wyrywać krzaki, szukaj preparatu z boskalidem (267 g/kg) i piraklostrobiną (67 g/kg). W połączeniu z higieną plantacji, oknem pogodowym i rotacją mechanizmów działania masz realną szansę zatrzymać zarazę na tyle, by owoce spokojnie dojrzały. To podejście nie jest „super-eko”, ale bywa najbardziej racjonalne, gdy masz dziesiątki krzaków i miesiące pracy włożone w uprawę.

FAQ (dla czytelnika)

1. Jak rozpoznać „ten” preparat?
Po etykiecie: boskalid 267 g/kg + piraklostrobina 67 g/kg. Sprawdź też rejestrację na pomidora i wskazania chorobowe.

2. Czy to działa, jeśli zaraza jest już wszędzie?
Przy bardzo silnym porażeniu efekty będą ograniczone. Najlepiej działa na starcie infekcji i przy dobrym „cięciu sanitarnym”.

3. Po ilu dniach widać różnicę?
Zwykle po 5–7 dniach. Powstrzymanie rozsiewu nowych plam to dobry znak.

4. Ile zabiegów potrzeba?
Zależnie od pogody i presji choroby. Trzymaj się etykiety i rotuj mechanizmy FRAC.

5. Czy można łączyć z miedzią lub innymi środkami?
Tylko jeśli etykiety obu produktów to dopuszczają. Zrób test słoikowy i nie mieszaj „w ciemno”.

6. Czy to „eko”?
To profesjonalne fungicydy. Jeśli szukasz rozwiązań biologicznych – traktuj je jako profilaktykę, a nie ratunek w szczycie epidemii.

7. Kiedy oprysk jest najskuteczniejszy?
Wieczorem, przy suchym liściu, bez deszczu 6–8 h po zabiegu.

8. Czy można jeść pomidory po zabiegu?
Tak, po upływie karencji z etykiety zastosowanego środka.

9. Czy zamknięta szklarnia pomaga?
Tak – mniejsza presja deszczu, ale wietrzenie to konieczność (wilgoć = większe ryzyko infekcji).

10. Co z owocami już porażonymi?
Usuń je z krzaka – są źródłem zarodników i nie „cofniesz” zmian na miąższu.

Przeczytaj także:

Tajemniczy dźwięk w ogrodzie wieczorową porą. Okazało się że to turkuć. Posłuchaj nagrania.