Muchomor porfirowy (Amanita porphyria) – opis i występowanie

Muchomor porfirowy to grzyb, który potrafi skutecznie zmylić nawet doświadczonych grzybiarzy. Jego niepozorny wygląd, przypominający niektóre jadalne gatunki, sprawia, że bywa niebezpiecznie mylony. Mimo iż uznawany jest za grzyb słabo trujący, spożycie może prowadzić do nieprzyjemnych dolegliwości – dlatego najlepiej całkowicie unikać jego zbioru.

Jak wygląda muchomor porfirowy?

Kapelusz muchomora porfirowego początkowo ma formę wypukłą, z czasem staje się rozpostarty. Jego barwa to najczęściej brązowoszara lub szarofioletowa, niekiedy z subtelnym połyskiem. Powierzchnia bywa pokryta nieregularnymi, szarofioletowymi łatkami, które są pozostałością osłony. Brzeg kapelusza jest suchy i lekko prążkowany.

Blaszki są białe, gęste i wolne od trzonu – co może przypominać gąskę niekształtną. Trzon to cylindryczna struktura, początkowo pełna, z czasem pusta w środku, wysmukła i zakończona bulwiastym zgrubieniem u nasady. Znajduje się na nim błoniasty pierścień. Miąższ jest biały, ale pod skórką kapelusza występuje fioletowy odcień.

Grzybiarze Polska – Dołącz do grupy na Facebook’u.

Gdzie i kiedy można spotkać tego muchomora?

Muchomor porfirowy rośnie od lipca do października, głównie w borach sosnowych, ale również pod brzozami i świerkami. Preferuje:

• gleby kwaśne i piaszczyste,
• słoneczne, prześwietlone stanowiska,
• okolice z borówką czernicą.

Najczęściej występuje grupowo, co może prowadzić do omyłkowego zebrania większej ilości owocników.

Niejadalny, ale nie bezpieczny

Muchomor porfirowy nie jest uznawany za silnie toksyczny, jednak zawarte w nim substancje mogą wywoływać dolegliwości ze strony układu pokarmowego – w tym ból brzucha, nudności i wymioty. Co ważne, jest trwale niejadalny, a jego spożycie może być niebezpieczne zwłaszcza dla dzieci i osób starszych.

Z czym można go pomylić?

• Gąska niekształtna (jadalna) – bardzo podobny kapelusz i trzon, brak fioletowego miąższu.
• Muchomor czerwonawy (również trujący) – różnice subtelne, widoczne głównie w kolorze trzonu i rodzaju łatek.

Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości – nie zbieraj!

Tabela cech i występowania

Cecha	Opis
Okres występowania	Lipiec – październik
Typ lasu	Bory sosnowe, brzozowe, świerkowe
Kapelusz	Brązowoszary lub szarofioletowy, z łatkami, suchy
Blaszki	Białe, gęste
Trzon	Cylindryczny, wysmukły, biały lub szarawy, z pierścieniem
Miąższ	Biały, pod skórką kapelusza fioletowy
Zapach	Stęchłych ziemniaków
Jadalność	Niejadalny, słabo trujący
Mylony z	Gąska niekształtna, muchomor czerwonawy

Najczęściej zadawane pytania

Czy muchomor porfirowy jest trujący?
Tak, choć uznawany za słabo trujący, jego spożycie może powodować objawy zatrucia pokarmowego.

Gdzie rośnie muchomor porfirowy?
Najczęściej w borach sosnowych, na kwaśnych i piaszczystych glebach, często w towarzystwie borówki czernicy.

Jak odróżnić muchomora porfirowego od gąski niekształtnej?
Muchomor ma fioletowy miąższ pod skórką kapelusza i specyficzny zapach ziemniaków. Gąska niekształtna jest jadalna i nie ma fioletowych zabarwień.

Kiedy występuje muchomor porfirowy?
Od lipca do października, głównie w prześwietlonych lasach iglastych i mieszanych.

Czy muchomor porfirowy ma pierścień?
Tak, na trzonie znajduje się wyraźny błoniasty pierścień.

{ “@context”: “https://schema.org”, “@type”: “FAQPage”, “mainEntity”: [ { “@type”: “Question”, “name”: “Czy muchomor porfirowy jest trujący?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Tak, choć uznawany za słabo trujący, jego spożycie może powodować objawy zatrucia pokarmowego.” } }, { “@type”: “Question”, “name”: “Gdzie rośnie muchomor porfirowy?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Najczęściej w borach sosnowych, na kwaśnych i piaszczystych glebach, często w towarzystwie borówki czernicy.” } }, { “@type”: “Question”, “name”: “Jak odróżnić muchomora porfirowego od gąski niekształtnej?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Muchomor ma fioletowy miąższ pod skórką kapelusza i specyficzny zapach ziemniaków. Gąska niekształtna jest jadalna i nie ma fioletowych zabarwień.” } }, { “@type”: “Question”, “name”: “Kiedy występuje muchomor porfirowy?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Od lipca do października, głównie w prześwietlonych lasach iglastych i mieszanych.” } }, { “@type”: “Question”, “name”: “Czy muchomor porfirowy ma pierścień?”, “acceptedAnswer”: { “@type”: “Answer”, “text”: “Tak, na trzonie znajduje się wyraźny błoniasty pierścień.” } } ] }