Cis pospolity to długowieczny, wolno rosnący gatunek iglastego drzewa lub dużego krzewu, objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Naturalnie występuje w Europie, północnej Afryce, na Kaukazie oraz w zachodniej Azji. Roślina ta wyróżnia się gęstym pokrojem i atrakcyjnym wyglądem przez cały rok dzięki ciemnozielonym, zimozielonym igłom.
Młode egzemplarze mają kształt stożka, z wiekiem przybierają formę bardziej rozłożystą i zaokrągloną. Po 30 latach dorastają do około 3–4 metrów, a stare osobniki w korzystnych warunkach mogą osiągać nawet 15 metrów wysokości.
Cis pospolity to roślina dwupienna – tylko żeńskie okazy wytwarzają charakterystyczne czerwone osnówki otaczające nasiona. Chociaż nasiona są trujące, osnówki są jadalne i chętnie zjadane przez ptaki. Do prawidłowego wzrostu potrzebuje żyznej, próchnicznej gleby o lekko kwaśnym lub obojętnym pH. Preferuje stanowiska półcieniste lub cieniste, co czyni go idealnym wyborem do zacienionych ogrodów.
Dzięki dużej tolerancji na cięcie, Taxus baccata doskonale nadaje się na formowane żywopłoty, figury ogrodowe oraz jako roślina soliterowa. Dobrze znosi okresy suszy, ale nie lubi gleb podmokłych, zimnych ani bardzo kwaśnych.
Tabela właściwości – Cis pospolity (Taxus baccata)
| Kategoria | Opis |
|---|---|
| Zasięg geograficzny | Europa, północna Afryka, Kaukaz, zachodnia Azja |
| Grupa roślin | Iglaste |
| Grupa użytkowa | Iglaste |
| Forma | Małe drzewo lub duży krzew |
| Siła wzrostu | Wolnorosnąca |
| Pokrój | Stożkowy (młode rośliny), z wiekiem szerokostożkowy lub zaokrąglony |
| Docelowa wysokość | 5–15 m (w zależności od wieku i warunków) |
| Barwa igieł | Ciemnozielone |
| Zimozieloność | Igły zimozielone |
| Owoce | Czerwone osnówki (jadalne, nasiona trujące) |
| Nasłonecznienie | Cieniste, półcieniste, słoneczne (najlepiej półcień) |
| Wilgotność podłoża | Umiarkowanie wilgotne do wilgotnego |
| pH gleby | Lekko kwaśne do obojętnego |
| Rodzaj gleby | Próchniczna, żyzna |
| Walory | Roślina ozdobna, dekoracyjne igły i owoce, zimozielona |
| Zastosowanie | Żywopłoty, figury ogrodowe, ogrody przydomowe, jako soliter |
| Strefa mrozoodporności | 6b (-20°C do -18°C) |
