Przecier pomidorowy krok po kroku – z własnych pomidorów

Cześć wszystkim miłośnikom grzebania w ziemi! Jeśli tak jak ja, patrzycie z dumą (i lekkim przerażeniem) na kosze pełne dojrzałych, pachnących słońcem pomidorów, to ten wpis jest dla Was. Koniec sezonu to czas zbiorów i pytanie, które co roku wraca jak bumerang: “co ja z tym wszystkim zrobię?”. Odpowiedź jest jedna i smakuje jak esencja lata – domowy przecier pomidorowy!

Przez lata testowałem różne metody, proporcje i odmiany. Dziś chcę się z Wami podzielić moim własnym, wypracowanym sposobem na przecier, który jest tak prosty, że staje się czystą przyjemnością, a efekt… cóż, spróbujcie sami. Zapomnijcie o sklepowych koncentratach. Oto smak prawdziwego pomidora, zamknięty w słoiku na zimowe miesiące.

Pomidor pomidorowi nierówny – serce Twojego przecieru

To jest najważniejszy punkt, od którego wszystko zależy. W moim ogrodzie rosną różne odmiany i nauczyłem się, że każda daje trochę inny efekt.

• Marzenie o gęstym sosie: Jeśli marzy Ci się gęsty, esencjonalny przecier, idealny na spód do pizzy czy do gęstego sosu bolognese, sięgnij po pomidory mięsiste. U mnie królują podłużne odmiany typu Roma, Lima czy nasze polskie śliwkowe. Mają mało soku i pestek, a mnóstwo zwartego miąższu. To moi faworyci.
• Aksamitna zupa i sok: A co jeśli masz głównie te wielkie, soczyste pomidory, jak moje ukochane Bawole Serca czy słodkie Malinówki? Spokojnie! Wyjdzie z nich przecier bardziej płynny, przypominający passatę. Jest absolutnie genialny jako baza do zupy pomidorowej (tej, co smakuje jak u babci!) albo po prostu jako pyszny, zdrowy sok do picia. Taki przecier można też dłużej gotować, żeby odparować nadmiar wody i go zagęścić.

Moja ogrodnicza rada: Najważniejsze, żeby pomidory były zdrowe, bez żadnych plam czy uszkodzeń, i przede wszystkim – dojrzałe w słońcu. To one niosą cały smak.

Przecier pomidorowy – przepis krok po kroku

Ten przepis to bardziej wskazówka niż sztywna reguła. W ogrodnictwie, tak jak w kuchni, liczy się intuicja. Proporcje są proste do zapamiętania.

Składniki:

• Około 2 kg Twoich ogrodowych skarbów (pomidorów, oczywiście!)
• 1 płaska łyżka soli kamiennej niejodowanej (ok. 10-12 g) – ważna przy przetworach
• 1 płaska łyżka cukru (ok. 10 g) – pięknie podbija i balansuje smak pomidorów
• Świeżo mielony czarny pieprz (dosłownie szczypta, dla charakteru)

Z tej ilości zazwyczaj wychodzi mi ok. 1,2 litra gotowego przecieru, czyli 6 małych słoiczków po 200 ml.

Wykonanie:

1. Ogrodowe SPA dla pomidorów: Dokładnie umyj pomidory pod bieżącą wodą. Wytnij szypułki i ewentualne twardsze części. Nie baw się w obieranie ze skórki! To strata czasu i smaku, a i tak zaraz się jej pozbędziemy. Pokrój je na mniejsze kawałki – ćwiartki lub ósemki, w zależności od wielkości.
2. Bulgoczący garnek: Wrzuć wszystko do dużego garnka z grubym dnem. Postaw na średnim ogniu i doprowadź do wrzenia. Gdy pomidory zaczną bulgotać, zmniejsz ogień do minimum, przykryj garnek i pozwól im się rozgotowywać przez około 30-40 minut. Muszą stać się miękką, rozpadającą się masą. W całym domu zacznie pachnieć latem!
3. Czas na przecieranie: Teraz najważniejszy moment. Całą zawartość garnka trzeba przetrzeć przez gęste sito. Możesz to robić partiami, pomagając sobie dużą łyżką. W sicie zostaną wszystkie skórki i pestki, a do miski pod spodem spłynie aksamitny, gładki płyn. To jest właśnie nasze płynne złoto!
4. Redukcja i ostatnie szlify: Przetarty płyn wlej z powrotem do umytego garnka. Teraz oceń konsystencję. Jeśli jest idealna, super! Jeśli wolisz gęstszą, gotuj na małym ogniu bez przykrycia, aż nadmiar wody odparuje. Może to potrwać od 20 do nawet 40 minut. Mieszaj od czasu do czasu, żeby nic nie przywarło. Pod koniec gotowania dodaj sól, cukier i pieprz. Spróbuj – to jest ten moment, kiedy możesz dopasować smak pod siebie.

Mój patent na dodatkowy aromat: Czasem, na ostatnie 5 minut gotowania, dorzucam kilka świeżych listków bazylii z mojej grządki albo dwa ząbki czosnku przeciśnięte przez praskę. To całkowicie odmienia charakter przecieru!

Zamykamy lato w słoiku – pasteryzacja bez tajemnic

Aby nasz przecier przetrwał w spiżarni całą zimę, musimy go zapasteryzować. Nie bój się tego etapu, to naprawdę proste!

Gorący, wrzący przecier przelewaj od razu do czystych, wyparzonych i suchych słoików. Zostaw około 1-1,5 cm wolnego miejsca od góry i natychmiast mocno zakręć wyparzonymi zakrętkami.

A teraz wybierz swoją metodę pasteryzacji:

1. Pasteryzacja “na mokro” (w garnku): Na dno szerokiego garnka połóż bawełnianą ściereczkę. Ustaw na niej słoiki tak, by się nie stykały. Zalej wodą do 3/4 wysokości słoików. Gotuj na małym ogniu przez około 20 minut. Po tym czasie ostrożnie wyjmij słoiki i odstaw do wystygnięcia.
2. Pasteryzacja “na sucho” (w piekarniku): Wstaw słoiki do zimnego piekarnika. Ustaw temperaturę na 120°C (bez termoobiegu) i od momentu, gdy piekarnik się nagrzeje, “piecz” je przez około 20-25 minut. Po tym czasie wyłącz piekarnik, uchyl drzwiczki i zostaw słoiki w środku do ostygnięcia.

Po pasteryzacji zakrętki powinny być “wklęsłe”. To znak, że słoik jest szczelnie zamknięty, a Twoje przetwory są bezpieczne.

I to wszystko! Masz spiżarnię pełną wspomnień lata, które w środku zimy zamienisz w najpyszniejszą zupę pomidorową, idealny sos do makaronu czy podstawę domowej pizzy. Ta satysfakcja jest nie do opisania.

Najczęściej zadawane pytania

1. Jakie pomidory są najlepsze na gęsty przecier? Najlepsze będą pomidory mięsiste, o małej ilości soku i pestek, takie jak odmiany podłużne: Lima, Roma czy polskie śliwkowe.
2. Czy muszę obierać pomidory ze skórki przed gotowaniem? Nie, nie ma takiej potrzeby. Skórki i pestki zostaną oddzielone od miąższu podczas przecierania przez sito, co oszczędza czas.
3. Jak długo gotować przecier pomidorowy? Pomidory należy najpierw rozgotować (ok. 30-40 minut), a po przetarciu gotować ponownie w celu redukcji i zagęszczenia, co może zająć od 20 do 40 minut, w zależności od pożądanej konsystencji.
4. Co zrobić, jeśli mój przecier wyjdzie za rzadki? Gotuj go dłużej na małym ogniu bez przykrycia. Dzięki temu nadmiar wody odparuje, a przecier naturalnie zgęstnieje.
5. Czym mogę dodatkowo doprawić przecier pomidorowy? Oprócz soli, cukru i pieprzu, na ostatnie 5 minut gotowania możesz dodać świeże zioła (np. bazylię, oregano) lub przeciśnięty przez praskę czosnek.
6. Jaka metoda pasteryzacji jest najlepsza? Obie metody – w garnku z wodą i w piekarniku – są skuteczne. Wybierz tę, która jest dla Ciebie wygodniejsza. Ważne, aby słoiki gotować/podgrzewać przez około 20-25 minut.
7. Jak długo można przechowywać domowy przecier pomidorowy? Prawidłowo zapasteryzowany przecier, przechowywany w chłodnym i ciemnym miejscu (np. w piwnicy lub spiżarni), może stać nawet ponad rok.
8. Ile przecieru wychodzi z 2 kg pomidorów? Z 2 kilogramów pomidorów uzyskuje się zazwyczaj około 1,2 litra gotowego przecieru.
9. Czy mogę pomieszać różne odmiany pomidorów? Oczywiście! Eksperymentowanie z różnymi odmianami pozwoli uzyskać unikalny smak i konsystencję przecieru.
10. Do czego najlepiej wykorzystać domowy przecier pomidorowy? Jest idealny jako baza do zupy pomidorowej, sosów (np. do spaghetti, pulpetów, lasagne), jako spód do domowej pizzy, a nawet jako zdrowy sok do picia.

Przeczytaj także:

Domowy ocet jabłkowy – jak zrobić, stosować i na co pomaga?

Sałatka z zielonych pomidorów na zimę – wyjątkowy smak w słoikach

Magiczna sałatka z pomidorów – hit lata w 15 minut (bez pieczenia)