Jesień to pora roku, która dla wielu osób oznacza powrót do codziennej rutyny po wakacjach, chłodniejsze poranki, ale także zachwycające kolory w parkach i ogrodach. Co roku pojawia się jednak to samo pytanie: kiedy dokładnie zaczyna się jesień? Wbrew pozorom odpowiedź nie jest taka oczywista, bo mamy aż trzy daty – kalendarzową, astronomiczną i meteorologiczną.
Koniecznie sprawdź:
Najpiękniejsze kwiaty kwitnące jesienią w ogrodzie – którym chłody nie straszne
Dlaczego twoje tuje brązowieją po lecie? Diagnoza w 3 krokach i plan ratunkowy
Kwiaty cebulowe, które sadzimy jesienią. Zapewnij sobie bajeczną wiosnę!
Kalendarzowa jesień – stała data w kalendarzu
Kalendarzowa jesień ma zawsze stały początek – 23 września. To data niezmienna, wpisana do kalendarzy, która obowiązuje każdego roku. Oznacza to, że niezależnie od układu planet, astronomii czy pogody, kalendarzowa jesień zawsze zaczyna się 23 września i trwa aż do 21 grudnia, kiedy zaczyna się kalendarzowa zima.
Astronomiczna jesień – ruchoma granica związana z równonocą
Astronomiczna jesień zależy od położenia Ziemi względem Słońca. Rozpoczyna się w chwili tzw. równonocy jesiennej, czyli momentu, gdy dzień i noc trwają niemal tyle samo. Najczęściej przypada to 22 lub 23 września, ale w niektórych latach astronomiczna jesień może zacząć się już 21 września.
Co ciekawe, równonoc jesienna to także symboliczny moment, gdy noc zaczyna się wydłużać, a dni stają się coraz krótsze.
Meteorologiczna jesień – umowna, ale przydatna
Trzecim terminem jest meteorologiczna jesień, która rozpoczyna się 1 września i trwa do 30 listopada. Ten podział jest stosowany przez klimatologów i meteorologów, aby łatwiej porównywać dane pogodowe między latami.
Dlaczego są aż trzy daty początku jesieni?
Różne systemy liczenia czasu mają swoje zastosowanie:
- kalendarzowa jesień – ułatwia życie codzienne i planowanie,
- astronomiczna jesień – opiera się na nauce i ruchach Ziemi,
- meteorologiczna jesień – jest praktyczna w prognozach i analizach klimatycznych.
Dzięki temu każdy może odwoływać się do daty, która najlepiej pasuje do kontekstu – naukowego, przyrodniczego lub codziennego.
Jesień w przyrodzie i kulturze
Pierwszy dzień jesieni to nie tylko zmiana daty w kalendarzu. To także moment, kiedy przyroda zaczyna przygotowywać się do zimy – liście przybierają barwy złota i czerwieni, a wiele zwierząt gromadzi zapasy. W kulturze ludowej równonoc jesienna była związana z obrzędami dziękczynnymi za plony i początkiem nowego cyklu.
Podsumowanie
- Kalendarzowa jesień – zawsze 23 września.
- Astronomiczna jesień – 22 lub 23 września (czasem 21 września).
- Meteorologiczna jesień – 1 września.
Dzięki temu każdy może odpowiedzieć na pytanie: „kiedy jest pierwszy dzień jesieni?” – zależy, czy patrzymy na kalendarz, niebo czy prognozy pogody.
FAQ – Najczęstsze pytania
1. Kiedy zaczyna się kalendarzowa jesień?
Kalendarzowa jesień zawsze rozpoczyna się 23 września i trwa do 21 grudnia.
2. Kiedy przypada pierwszy dzień jesieni astronomicznej?
Astronomiczna jesień zaczyna się w dniu równonocy jesiennej – najczęściej 22 lub 23 września.
3. Czym różni się jesień kalendarzowa od astronomicznej?
Kalendarzowa ma stałą datę, a astronomiczna zależy od układu Słońca i Ziemi.
4. Co to jest meteorologiczna jesień?
To umowny okres od 1 września do 30 listopada, przyjęty przez klimatologów.
5. Dlaczego jesień zaczyna się o różnych porach?
Ponieważ różne definicje odnoszą się do innych kryteriów – kalendarza, astronomii lub pogody.
6. Jak długo trwa kalendarzowa jesień?
Od 23 września do 21 grudnia – wtedy zaczyna się zima.
7. Czy w innych krajach jesień zaczyna się tego samego dnia?
Tak – kalendarzowa jesień 23 września obowiązuje globalnie, ale różnice w astronomicznej jesieni wynikają ze stref czasowych.
8. Co oznacza równonoc jesienna?
To moment, gdy dzień i noc trwają niemal tyle samo. Symbolicznie oznacza początek dłuższych nocy.
9. Kiedy przypada najwcześniejsza astronomiczna jesień?
Najwcześniej 21 września – takie lata zdarzają się rzadko.
10. Jakie są oznaki jesieni w przyrodzie?
Zmieniające się kolory liści, spadające kasztany, dojrzewanie dyni, migracje ptaków i przygotowania zwierząt do zimy.
